Kaart en kompas cursus in de Ardennen

Afgelopen weekend vond er een kaart en kompas cursus in België plaats. Na een uitgebreide uitleg over de topografische kaart en de kompas trokken we de Belgische heuvels in om de leerstof direct in het veld te oefenen.

Al snel stopten we bij een vijver van ongeveer 10 bij 10 meter. Staat deze op de kaart? Ja. Vervolgens stopten we bij een splitsing. Staat dit duidelijk op de kaart? Ja, ook deze staat vermeld. Niet veel later hielden we halt bij een jong Douglassparren perceel en een gekapte vlakte. Staat dit weergegeven op de kaart? Ja en nee. Er hoort aan weerszijden een bos te staan.

Langzaam aan werd duidelijk dat de kaart zeer precies de werkelijkheid op papier aangeeft, maar dat het landschap in de loop der jaren wel kan veranderen. Daarom is het van belang om te weten op welke datum terreininformatie werd ingewonnen. Bij een goede kaart staat deze informatie in de legenda vermeld.

Op de open vlakte met uitzicht op de vallei werden de basistechnieken geleerd en na de lunch begonnen we met een kaart en kompastocht waarbij het geleerde in de praktijk moest worden gebracht. De volgende dag moesten de deelnemers zelf een route voorbereiden met daarbij een noodplan, herhaalden we nog wat technieken en werd er een beknopte uitleg gegeven over de GPS.

De volgende onderwerpen werden tijdens deze cursus behandeld:

• de juiste topografische kaart kiezen
• een gedetailleerde uitleg over de stafkaart en zijn legenda zoals kaartschaal, kaartdatum (de veranderingen die in het landschap kunnen ontstaan), de verschillende soorten coördinatenstelsels, het vierkantennet, de drie noorden (kaart, magnetisch en geografisch), hoogtegegevens etc.
• met de topografische kaart opdrachten uitvoeren waardoor u deze leert lezen en gebruiken
• de juiste kompas kiezen
• alle onderdelen van de kompas kunnen benoemen
• met de kompas opdrachten uitvoeren
• weten wat de kompas afwijkingen kunnen zijn (aanwijsfouten, deviatie, declinatie en inclinatie)
• een kaart en kompastocht lopen waarbij u diverse opdrachten moet uitvoeren
• de topografische kaart samen met het kompas op het noorden kunnen leggen
• het berekenen van coördinaten
• werken met een kaarthoekmeter
• hoekmetingen in de werkelijkheid en op de kaart verrichten
• positiebepaling door halve en hele kruispeilingen
• u bereidt zelf een route voor
• het maken van een (nood)plan
• werken met een hoogtemeter/barometer en pedometer
• een beknopte uitleg over de GPS en het gebruik daarvan
• bij het gebruik van een topografische kaart en een GPS het gelijkstellen van het coördinatenstelsel