Ditmaal geen survival in de bossen van Zweden met daarvoor een voorbereidingsweekend in Nederland, geen survival in de bergen van Noorwegen, maar een winterse bushcraftweek in Noors Lapland met temperaturen van -20° Celsius.
Matties4ever is een organisatie die zich richt op anders getalenteerde kinderen en jong volwasennen in veelal de lijn van autisme, PDD-NOS en soms met andere gedragsbeperkingen. Door logeerweekenden en -weken te organiseren wordt de thuissituatie ontlast en werkt Matties4ever doelgericht mee aan de ontwikkeling van het individu. Helaas draait de overheid de geldkraan van het Persoonsgebonden Budget (PGB) dicht waardoor Matties4ever vanaf 2015 waarschijnlijk de deuren moet sluiten. Eeuwig zonde als je bekijkt wat zij met deze jongeren ondernemen en daarmee weten te bereiken! Zo namen twee van deze jong volwassenen de leiding over deze gehele Lapland week. Uiteraard onder toezicht van de begeleiding.
In een milde sneeuwstorm reden we zaterdag 15 februari vanaf het vliegveld naar Zweeds Lapland. Een rit die normaal gesproken ruim 3 uur zou duren, maar wegens dit weer ongeveer 5 uur van onze tijd vergde. Onderweg moesten we eerst een aantal sneeuwscheppen ophalen die ik na het programma winterkamperen in Noorwegen, twee weken eerder, op de route had verstopt. Het uitgraven bleek nog een hele klus want het was ondertussen aardig bedolven met sneeuw. Een goed moment om te kijken welk vlees ik in de kuip had.
De organisatie van Matties4ever, onder leiding van oa Rob de Lugt, had in de weken hiervoor naar dit programma toegewerkt. Een goede voorbereiding was noodzakelijk, want het is niet niks om zomaar even een week te wildkamperen in een gebied die nog kouder is dan je vriezer thuis! De voorbereidingen betrof niet alleen het materiaal, maar zeker ook het mentale aspect.
Omdat de eerste locatie niet helemaal naar wens was, besloot de groep om verder te zoeken naar een bivaklocatie waarbij meer brandhout aanwezig was. Ook deze keuze lieten wij aan hun over. Tijdens deze laatste rit troffen we de laatste voorbereidingen zoals het inslaan van oa voedsel. En toen kwam het; na een scherpe waarneming van één van de kids zagen we twee elanden langs de kant van de weg. Een moeder met kalf. Van alle jaren dat ik in Scandinavië kom, waarvan ook twee jaar als reisleider bij andere organisaties waarbij ik elandsafari's verzorgde, heb ik maar twee keer eerder deze combinatie gezien. En iedere keer gingen ze er snel vandoor. Maar deze keer was het anders; voor maar liefst 20 minuten bleven zij staan grazen en trokken zij zich niets van ons aan. Nou ja, af en toe gaven ze ons wel een blik waardig, maar wij verontrustten hen niet.
In de middag arriveerden we op onze ideale locatie. Met uitzicht op het noorden vanwege het mogelijke Noorderlicht, aan een groot meer met wijds uitzicht, open terrein vanwege onze activiteiten maar toch met genoeg beschutting, veel sneeuw en met genoeg brandhout in de vorm van 'dead standing wood'. De eerste noodzakelijke handelingen werden meteen uitgevoerd. Sneeuw aanstampen waardoor we onze noodtent konden plaatsen, de vuurplaats werd gecreeërd, brandhout verzameld, extra kleding werd aangetrokken en de eerst voedselpakketen uit het rantsoen gehaald. Relatief snel waren we gesetteld voor de nacht. Ik sliep buiten direct onder de sterrenhemel en aan het meer. De rest in de tent. Toen ik naar de vuurplaats liep en mijn blik op de noordelijke horizon liet vallen, zag ik iets wat feitelijk niet kon, namelijk een horizon die door de bewolking heen matig verlicht was. Het Noorderlicht! Nog erg vaag, maar wel aanwezig. De groep keek ernaar van; het zal wel. Maar niet veel later toen de bewolking ruimschoots was verdwenen kwam het groene Noorderlicht pas echt door. Waanzinnig mooi! Nu was de dag helemaal compleet...
Voor Rob was het Noorderlicht één van de dingen die hij graag wilde meemaken. Maar het bleef niet bij één avond. Nee, de volgende avond was het weer aanwezig. Weliswaar zwakker, maar tijdens de derde avond en nacht werd ons pas echt door dit natuurverschijnsel ontzag ingeboezemd. Met een goed zichtbare band in de verte boven de bergen namen we foto's van ons met dit natuurfenomeen op de achtergrond. Toch bleef het hier niet bij, want dezelfde nacht kwam het pas écht goed door. Het Noorderlicht was namelijk overal met de kleuren groen en rood/roze. Het maakte niet uit waar je keek. Overal aan de horizon was beweging. Zelfs recht boven ons schoten de lichtflitsen heen en weer. We kwamen ogen te kort en jammer genoeg komt dit spektakel niet tot zijn recht op de foto. Zie één van de foto's hieronder.
Na de overnachting in de tent was het tijd om een quinzhee te maken. Een quinzhee is een uitgeholde sneeuwhoop die bedoeld is om in te overnachten. Het grote voordeel hiervan; warmer dan een tent in deze temperaturen! Er werden drie quinzhee's gemaakt en in elk van deze sneeuwonderkomens zouden twee personen slapen. Ook werd er iedere nacht een Noorderlichtwacht gehouden. Er moest gerouleerd worden tussen acht personen want de twee begeleiders van Matties4ever deden namelijk ook mee met deze wacht. Ik sliep voorlopig nog even buiten omdat ik dat heerlijk vindt en mezelf in deze kou even wilde testen. Deze nacht werd het maar liefst -20° Celsius!
Later in deze week werd tijd besteed aan ijsvissen. Snoek, forel, zalm en baars waren vissen die hier gevangen konden worden. Althans, dat zegt de kaart die ik in bezit had. Dat leek mij erg logisch, want deze waterpassage stond in verbinding met het grote meer verderop. Toch hadden we na een goede middag vissen niets gevangen. Vreemd. Altijd heb ik wel iets gevangen met ijsvissen, maar nu met negen personen konden we niet eens een klein baarsje vangen. Later deze dag spraken de begeleiders met een man die vlakbij een vakantiehuisje heeft. Hij zei dat hij vele malen op dezelfde plek op dezelfde manier gevist had, maar nooit iets gevangen. Verderop, op het grote meer, was hij echter wel succesvol. Dit laatst was voor ons geen optie, omdat het middendeel open water was waardoor we in deze hoge sneeuw een grote omtrekkende beweging moesten maken om daar uit te komen. Het resultaat; de dagen erna werd er niet meer gevist, maar als alternatief hadden we iets anders in petto voor de groep. Namelijk in een ijswak springen!
Bemand met alleen een ijsboor en geen kettingzaag maakten we een ijswak. Het ijs bestond uit een toplaag van wit ijs met daaronder een waterlaag gevolgd door dik zwart ijs. Het was niet mogelijk om een open wak te maken, maar wel een soort bad. En dat bad was net genoeg om jezelf in onder te dompelen. Top! Nu nog een plan van aanpak. De groep stelde deze zelf samen en toen was het zover. Met een temperatuur van -6° Celsius met een licht briesje en een watertemperatuur van -1° Celsius dook op een enkeling na het wak in!
Matties, ik heb met jullie genoten van deze winterse week! Vele volwassenen vermijden een week wildkamperen in winterse Arctische omstandigheden, maar jullie besloten de uitdaging aan te gaan en doen het gewoon. De temperatuur kwam niet boven -2° uit en tijdens de nacht is zelfs meer dan -20° gemeten. We hadden niet eens een warm huis als mogelijke toevlucht, maar een tent met daarin een houtkacheltje die slechts één persoon met onderkoelingsverschijnselen moest gebruiken. O ja....en een instructeur die zei dat hij was tests wilde uitvoeren in deze nieuwe tent ;-)
Proficiat met deze geweldige prestatie! En ik kijk uit naar de bushcraftweek in Schotland waarbij wildkamperen en vissen op de oceaan centraal staan. Dat wordt een culinaire week met wederom veel natuurbeleving in een ontzagwekkend gebied.
Ook geïnteresseerd in deze winterweek? Ga dan naar winterkamperen Noorwegen.